Праваслаўная дыяспара

Решение IV Всеправославного предсоборного совещания в Шамбези, 6-13 июня 2009 года. Публикуется в соответствии с решением Собрания Предстоятелей Поместных Православных Церквей в Шамбези, 21-28 января 2016 года.

Рашэнне IV Усеправаслаўнай перадсаборнай нарады ў Шамбезі, 6-13 чэрвеня 2009 года.

Публікуецца ў адпаведнасці з рашэннем Сходу Прадстаяцеляў Памесных Праваслаўных Цэркваў у Шамбезі, 21-28 студзеня 2016 года.

Чацвёртая Усеправаслаўная Перадсаборная Нарада, скліканая Яго Усесвяцейшаствам Усяленскім Патрыярхам Варфаламеем са згоды Блажэннейшых Прадстаяцеляў Свяцейшых Праваслаўных Цэркваў, выказанай на іхнім Свяшчэнным Сходзе ў кастрычніку 2008 г., праходзіла ў Праваслаўным Цэнтры Усяленскай Патрыярхіі ў Шамбезі з 7 па 13 чэрвеня 2009 пад старшынствам Яго Высокапраасвяшчэнства Мітрапаліта Пергамскага Іаана, прадстаўніка Усяленскай Патрыярхіі.

Гэтая Нарада, на якую былі запрошаныя ўсе Свяцейшыя Праваслаўныя аўтакефальныя Цэрквы, прадстаўленыя на ёй, разгледзела пытанне кананічнага ўладкавання праваслаўнай дыяспары і абмеркавала ў адпаведнасці з артыкулам 16 Рэгламенту работы Усеправаслаўных Перадсаборных Нарад дакументы, прадстаўленыя Міжправаслаўнай Падрыхтоўчай Камісіяй 1990 і 1993 гг., унёсшы папраўкі і ўхваліўшы іх у наступнай рэдакцыі:

1.а. Канстатавана, што агульнай воляй ўсіх Свяцейшых Праваслаўных Цэркваў з'яўляецца па магчымасці больш хуткае рашэнне праблемы дыяспары і яе ўладкавання згодна з праваслаўнай эклезіялогіяй, кананічнай традыцыяй і практыкай Праваслаўнай Царквы.

б. Канстатавана таксама, што на сучасным этапе немагчымы па гістарычных і пастырскім прычынах неадкладны пераход да строга кананічным парадку Царквы, які прадугледжвае знаходжанне толькі аднаго епіскапа ў адным месцы. Па гэтай прычыне вырашана прапанаваць стварэнне нейкага пераходнага становішча, якое і падрыхтуе глебу для строга кананічнага рашэння праблемы на аснове пададзеных ніжэй прынцыпаў і кірункаў. Такая падрыхтоўка не павінна зацягвацца да Святога і Вялікага Сабора, які будзе скліканы ў будучыні, каб Сабор змог дасягнуць кананічнага рашэння дадзенай праблемы.

2.а. Прапануецца на пераходнай стадыі, падчас якой будзе падрыхтавана кананічнае рашэнне пытання, стварыць у кожным з ўказаным ніжэй рэгіёнаў Епіскапскія канферэнцыі з усіх кананічна прызнаных епіскапаў дадзенага рэгіёну, якія будуць і надалей падпарадкоўвацца тым кананічным юрысдыкцыям, да якіх яны належаць ў цяперашні час.

б. Гэтыя канферэнцыі будуць складацца з усіх епіскапаў кожнага рэгіёну, якія знаходзяцца ў кананічным узаемапрызнанні з усімі Свяцейшымі Праваслаўнымі Цэрквамі. Канферэнцыі будуць праходзіць пад старшынствам першага з падначаленых Канстанцінопальскай Царкве епіскапаў, а пры адсутнасці такога — згодна з парадкам дыптыхаў. Яны будуць мець Выканаўчы Камітэт, які складаецца з першых іерархаў розных юрысдыкцый, якія існуюць у гэтым рэгіёне.

в. Сфера дзейнасці і адказнасці гэтых Епіскапскіх Канферэнцый заключаецца ў клопаце аб праяве адзінства Праваслаўя і ў развіцці агульнай дзейнасці ўсіх праваслаўных кожнага рэгіёну для дбання аб пастырскіх патрэбах пражываючых там праваслаўных, агульнага прадстаўніцтва ўсіх праваслаўных перад іншаслаўнымі і ўсім грамадствам рэгіёну, развіцця багаслоўскіх навук, царкоўнай адукацыі і г. д. Рашэнні па гэтых пытаннях будуць прымацца на аснове кансенсусу Цэркваў, прадстаўленых у дадзеным Сходзе.

3. Рэгіёны, у якіх на першай стадыі будуць стварацца Епіскапскія Канферэнцыі, вызначаюцца наступным чынам:

I Паўночная і Цэнтральная Амерыка

II Паўднёвая Амерыка

III Аўстралія, Новая Зеландыя і Акіянія

IV Вялікабрытанія і Ірландыя

V Францыя

VI Бельгія, Нідэрланды і Люксембург

VII Аўстрыя

VIII Італія і Мальта

IX Швейцарыя і Ліхтэнштэйн

Х Германія

XI Скандынаўскія краіны (акрамя Фінляндыі)

XII Іспанія і Партугалія

Епіскапы дыяспары, якія пражываюць ў дыяспары і  маюць прыходы больш чым у адным рэгіёне, будуць членамі Епіскапскіх Канферэнцый і гэтых рэгіёнаў.

4. На канферэнцыі, якія ствараюцца па рашэнні цяперашняй Нарады, ускладаецца адказнасць за завяршэнне складання дэталёвага рэгламенту іхняй працы на аснове ўхваленага цяперашняй Нарадай рэгламенту і яго як мага хутчэйшае прымяненне, якое абавязкова павінна пачацца да склікання Святога і Вялікага Сабора.

5. Епіскапскія Канферэнцыі не пазбаўляюць епіскапаў, іхніх членаў, паўнамоцтваў адміністрацыйнага і кананічнага характару і не абмяжоўваюць іхніх правоў у дыяспары. Епіскапскія Канферэнцыі маюць на мэце фарміраванне агульнай пазіцыі Праваслаўнай Царквы па розных пытаннях, што ні ў якім выпадку не з'яўляецца перашкодай для епіскапаў — членаў, якія застаюцца падсправаздачнымі сваім Цэрквам, выказваць меркаванне сваіх Цэркваў перад знешнім светам.

6. Старшыні Епіскапскіх Канферэнцый склікаюць усе агульныя сходы епіскапаў свайго рэгіёну (літургічныя, адміністрацыйныя, пастырскія і г. д.) і ўзначальваюць на іх. Па пытаннях, якія маюць агульны інтарэс і патрабуюць па рашэнні Епіскапскай Канферэнцыі агульнаправаслаўнага разгляду, старшыня звяртаецца да Усяленскага Патрыярха для далейшых дзеянняў згодна ўсеправаслаўна ўсталяванаму парадку.

7. Праваслаўныя Цэрквы абавязваюцца не прадпрымаць дзеянні, якія могуць нанесці шкоду вышэй апісанаму працэсу кананічнага вырашэння пытання дыяспары і будуць рабіць усё магчымае для палягчэння працы Епіскапскіх Канферэнцый і аднаўлення нармальнага кананічнага парадку ў дыяспары.