Поиск

Рождественское послание Патриарха Московского и всея Руси Кирилла (на русском и белорусском языках)

06 января 2025

Рождественское послание
Патриарха Московского и всея Руси КИРИЛЛА
архипастырям, пастырям, диаконам, монашествующим
и всем верным чадам Русской Православной Церкви

Преосвященные архипастыри,
всечестные пресвитеры и диаконы, боголюбивые иноки и инокини,
дорогие братья и сёстры!

Воздавая хвалу в Троице славимому Богу и разделяя со всеми вами радость нынешнего торжества, обращаюсь к вам, православным чадам нашей Церкви, проживающим как в России, так и в других странах пастырской ответственности Московского Патриархата, и сердечно поздравляю с праздником Рождества Христова – праздником воплощённой любви Творца к Своему творению, праздником исполнения обетования о пришествии на землю Сына Божия, праздником надежды на спасение и вечную жизнь.

Велие и преславное чудо совершися днесь: Дева раждает и утроба не истлевает: Слово воплощается и Oтца не отлучается. Ангели с пастырьми славят, и мы с ними вопием: слава в вышних Богу, и на земли мир (стихира праздника). Такими словами Церковь Христова свидетельствует о таинственном событии, которое произошло более двух тысячелетий назад в Вифлеемской пещере и изменило весь дальнейший ход мировой истории. С изумлением и благоговением мы преклоняем колена наших сердец перед этой непостижимой человеческим разумом тайной Божественного замысла о спасении. С благодарением принимая сей жертвенный дар Творца и Промыслителя, тако о нас изволившего, мы исповедуем благодать, проповедуем милость, не таим благодеяний (молитва великой агиасмы).

Что же нам, христианам XХI века, надлежит делать, чтобы стать причастниками этого поистине бесценного благодеяния Божия и удостоиться Его Царства, уготованного от создания мира (Мф. 25, 34)?   

Всё, что мы можем и должны сделать в своей жизни, – ответить на Его любовь взаимностью. А это значит, верить и всецело доверять Богу, исполнять евангельские заповеди, уклоняться от зла и творить добро (Пс. 33, 15), быть, по призыву Спасителя, светом миру и солью земли (Мф. 5, 13-14).

Будучи наделённым свободной волей и неотъемлемым правом выбора, любой человек может либо принять Христа, либо отвергнуть Его, быть на стороне света – или погрузиться во тьму греха, жить по совести – или по стихиям мира сего (Кол. 2, 8), посредством добрых дел созидать в сердце своем рай – или, напротив, творя зло, уже здесь на земле испытывать адские муки. Другими словами, каждый из нас призван к радости и полноте жизни, говоря простым языком, к счастью, а оно – это важно сознавать и понимать – невозможно без Бога, ибо Он – источник жизни и всех благ, Он – Творец и Промыслитель, Он – любящий Отец, наш заботливый Помощник и Покровитель. Обладая свободной волей, человек может избрать жизнь и достичь богоуподобления, но он также свободен и в выборе для себя другой, безбожной и безблагодатной жизни, ведущей к погибели.

Вот почему Господь, Который создал нас, всё же не спасает нас без нашего участия. В сопряжении воли Божией, благой и совершенной (Рим. 12, 2), с волей человеческой, пусть несовершенной, но стремящейся к добру, – залог нашего успешного прохождения земного поприща. В конечном итоге, вечная участь каждого человека является продолжением того духовного состояния, которое было свойственно ему в земной жизни.

Памятуя об этом, будем, по слову апостола Павла, стремиться стяжать в себе любовь, радость, мир, долготерпение, благость, милосердие, веру, кротость, воздержание (Гал. 5, 22-23) и другие дары Духа. Будем делать всё возможное, чтобы оставаться нам христианами не только по имени, но и по образу жизни, по отношению к родным и близким, к соработникам и сослуживцам, к каждому человеку, нуждающемуся в нашей помощи и участии, сочувствии и поддержке.

Во все дни, наипаче же в сей великий праздник, мы призваны усердно молиться о мире всего мира и благостоянии святых Божиих Церквей, о недугующих, страждущих, плененных и о спасении их. Значимость этих прошений ныне весьма актуальна, ибо силы зла, брани и разделений хотящие, ополчились на Православие. Они сеют вражду и ненависть, используют любые средства для воплощения своих коварных замыслов. Но мы верим и надеемся, что силой Божией все немощные дерзости демонов и их приспешников будут посрамлены. Так было не раз в прошлом, так будет и сейчас. Многовековой опыт Церкви убеждает нас в этом.

Особую благодарность выражаю всем, кто, совершая ныне пастырское служение в пределах Украины, порой с риском для жизни и здоровья продолжает хранить верность каноническому Православию, кто безбоязненно идёт по пути исповедничества, претерпевает поношения и скорби за Христа и за Церковь. Таковым мужественным защитникам и поборникам Истины да поможет Господь в испытаниях и да вменит страдания их в праведность.

Несмотря ни на что, духовно мы едины. Мы едины, ибо вышли из единой крещальной купели. Мы едины, ибо совокупно являем полноту Единой, Святой Соборной и Апостольской Церкви. Мы едины, ибо связаны неразрывными узами любви во Христе. Мы едины, ибо непреложны слова Спасителя, сказавшего: «Я с вами во все дни до скончания века» (Мф. 28, 20). Посему нам, христианам, некого и нечего бояться, о чём и напоминает апостол Павел, восклицая: «Если Бог за нас, кто против нас?» (Рим. 8, 31). Вдохновляясь этим обетованием, мы живём и созидаем, боремся и побеждаем именем Господним, ибо, как пишет святой апостол Петр, «нет другого имени под небом, данного человекам, которым надлежало бы нам спастись» (Деян. 4, 12). Не было, нет и не будет, – свидетельствует Церковь.  

Со времени пришествия на землю Господа и доныне всем верующим в Него дарована возможность быть чадами Отца Небесного, ибо, как утверждает святой апостол Павел, теперь мы свои, а не чужие Богу (Еф. 2, 19). И это означает, что все мы – Его дети, а в Нём и через Него – родные и близкие друг другу.

В богослужениях и священнодействиях Церкви, которая является местом встречи человека со своим Создателем, нам приоткрывается завеса вечности и уже здесь, на земле, даётся предвкушение грядущей полноты бытия, когда, по слову Священного Писания, будет Бог всяческая во всех (1 Кор. 15, 28), когда никто и ничто не сможет отлучить нас от любви Божией (Рим. 8, 39), от радости общения с Ним, когда отрёт Бог всякую слезу с очей человеческих, и смерти не будет уже, ибо прежнее прошло (Откр. 21, 4).

Возвещая людям благую весть о пришествии в мир Спасителя, Церковь, как чадолюбивая мать, всех призывает уверовать во Христа и жить по Его завету, дабы стать наследниками вечного блаженства. Поистине Господь пришел на землю, чтобы нас возвести на небо. Он неизменно предлагает людям следовать путём духовно-нравственного преображения, которое достигается исполнением евангельских заповедей, добровольным соработничеством человека и Бога, содействием Его благодати, ниспосылаемой в Таинствах Церкви.

И если во взаимоотношениях с людьми, в повседневных делах и заботах мы научимся руководствоваться Божественными установлениями, то многое изменится не только в нас, но и вокруг нас: жизнь обретёт подлинный смысл, наполнится настоящей радостью и счастьем.

Будем же достойны христианского звания и призвания. Будем идти по жизненному пути с твёрдой верой и непоколебимой надеждой на помощь свыше, радуясь каждому новому дню и новой возможности творить добрые дела, любя ближних и благодаря Бога всегда и за всё (Еф. 5, 20), Ему же подобает всякая слава, честь и поклонение во веки веков. Аминь.

С праздником всех вас, мои дорогие, с Рождеством Христовым!

+ КИРИЛЛ,
ПАТРИАРХ МОСКОВСКИЙ И ВСЕЯ РУСИ

Рождество Христово
2024 / 2025 г.
Москва

 

***

Пасланне да Ражджаства Хрыстовага Патрыярха Маскоўскага і ўсяе Русі КІРЫЛА архіпастырам, пастырам, манахам і ўсім верным сынам і дочкам Рускай Праваслаўнай Царквы

Праасвяшчэнныя архіпастыры, пачэсныя прасвітары і дыяканы, багалюбныя інакі і інакіні, дарагія браты і сёстры!

Узносячы хвалу ў Троіцы славімаму Богу і падзяляючы з усімі вамі радасць сённяшняй урачыстасці, звяртаюся да вас, праваслаўных сыноў і дачок нашай Царквы, якія пражываюць як у Расіі, так і ў іншых краінах пастырскай адказнасці Маскоўскага Патрыярхата, і сардэчна віншую са святам Ражджаства Хрыстовага — святам увасобленай любові Тварца да Свайго стварэння, святам здзяйснення абяцання аб прышэсці на зямлю Сына Божага, святам надзеі на спасенне і вечнае жыццё.

Вялікі і славуты цуд здзейсніўся сёння: Дзева нараджае і ўлонне не пашкоджана: Слова ўцялесніваецца і ад Айца не адлучаецца. Ангелы з пастухамі спяваюць славу, і мы з імі ўсклікаем: слава ў вышніх Богу і на зямлі мір (сціхіра свята). Такімі словамі Царква Хрыстова сведчыць пра таямнічую падзею, якая адбылася звыш двух тысячагоддзяў таму ў Віфлеемскай пячоры і перамяніла ўвесь далейшы ход сусветнай гісторыі. Са здзіўленнем і глыбокай пашанай мы схіляем калені нашых сэрцаў перад гэтай недаступнай чалавечаму розуму таямніцай Божай задумы аб спасенні. З падзякай прымаючы гэты ахвярны дар Тварца і Прамысліцеля, Які пажадаў здзейсніць гэта дзеля нас, мы вызнаём благадаць, прапаведуем міласэрнасць, не ўтойваем дабрадзеянняў (малітва вялікай агіясмы).

Што ж нам, хрысціянам XXI стагоддзя, неабходна рабіць, каб далучыцца да гэтага сапраўды неацэннага дабрадзеяння Божага і ўдастоіцца Яго Царства, угатаванага ад стварэння свету (Мф. 25, 34)?

Усё, што мы можам і павінны зрабіць у сваім жыцці, — адказаць на Яго любоў узаемнасцю. А гэта азначае — верыць і цалкам давяраць Богу, выконваць евангельскія запаведзі, ўхіляцца ад зла і рабіць дабро (Пс. 33, 15), быць, па закліку Спасіцеля, святлом свету і соллю зямлі (Мф. 5, 13-14).

Будучы надзеленым свабоднай воляй і неад’емным правам выбару, любы чалавек можа або прыняць Хрыста, або адвергнуць Яго, быць на баку святла — або пагрузіцца ў цемру граху, жыць паводле сумлення — або паводле стыхій свету (Кал. 2, 8), праз добрыя справы ствараць у сэрцы сваім рай — або, наадварот, робячы зло, ужо тут на зямлі цярпець пякельныя мукі. Інакш кажучы, кожны з нас закліканы да радасці і паўнаты жыцця, або па-просту — да шчасця, а яно, гэта важна ўсведамляць і разумець, немагчыма без Бога, бо Ён — крыніца жыцця і ўсякага дабра, Ён — Тварэц і Прамысліцель, Ён — любячы Айцец, наш клапатлівы Памочнік і Абаронца. Валодаючы свабоднай воляй, чалавек можа выбраць жыццё і дасягнуць падабенства Богу, але ён таксама вольны і ў выбары для сябе іншага, бязбожнага і безблагадатнага жыцця, якое вядзе да пагібелі.

Вось чаму Гасподзь, Які стварыў нас, усё ж не спасае нас без нашага ўдзелу. У спалучэнні волі Божай, добрай і дасканалай (Рым. 12, 2), з воляй чалавечай, няхай недасканалай, але якая імкнецца да дабра, — залог нашага паспяховага праходжання зямнога шляху. У канчатковым выніку, вечны лёс кожнага чалавека з’яўляецца працягам таго духоўнага стану, які быў уласцівы яму ў зямным жыцці.

Памятаючы пра гэта, будзем, паводле слова Апостала Паўла, імкнуцца ўзрошчваць у сабе любоў, радасць, мір, доўгацярплівасць, добрасць, міласэрнасць, веру, лагоднасць, устрыманасць (Гал. 5, 22-23) і іншыя дары Духу. Будзем рабіць усё магчымае, каб нам заставацца хрысціянамі не толькі паводле назвы, але і паводле ладу жыцця, па адносінах да родных і блізкіх, да супрацоўнікаў і таварышаў па службе, да кожнага чалавека, які мае патрэбу ў нашай дапамозе і саўдзеле, спагадзе і падтрымцы.

Ва ўсе дні, а найперш у гэтае вялікае свята, мы пакліканы старанна маліцца за мір ўсяго свету і добры стан святых Божых Цэркваў, за хворых, тых, што пакутуюць, паланёных і за спасенне іх. Значнасць гэтых прашэнняў цяпер вельмі актуальная, бо сілы зла, якія хочуць войнаў і раздзяленняў, апалчыліся на Праваслаўе. Яны сеюць варожасць і нянавісць, выкарыстоўваюць любыя сродкі для здзяйснення сваіх каварных задум. Але мы верым і спадзяёмся, што сілай Божай усе нямоглыя напады дэманаў і іх памагатых будуць пасаромлены. Так было не раз у мінулым, так будзе і цяпер. Шматвяковы вопыт Царквы пераконвае нас у гэтым.

Асаблівую падзяку выказваю ўсім, хто, здзяйсняючы цяпер пастырскае служэнне ў межах Украіны, часам з рызыкай для жыцця і здароўя працягвае захоўваць вернасць кананічнаму Праваслаўю, хто бязбоязна ідзе па шляху веравызнання, пераносіць знявагі і пакуты за Хрыста і за Царкву. Такім мужным абаронцам і захавальнікам Ісціны няхай дапаможа Гасподзь у выпрабаваннях і няхай пакуты іх залічыць за праведнасць.

Нягледзячы ні на што, духоўна мы адзіныя. Мы адзіныя, бо выйшлі з адзінай хрысцільнай купелі. Мы адзіныя, бо сукупна яўляем паўнату Адзінай, Святой Саборнай і Апостальскай Царквы. Мы адзіныя, бо з’яднаны непарыўнай повяззю любові ў Хрысце. Мы адзіныя, бо нязменныя словы Спасіцеля: «Я з вамі ва ўсе дні да сканчэння веку» (Мф. 28, 20). Таму нам, хрысціянам, няма каго і няма чаго баяцца, пра што і нагадвае апостал Павел, усклікаючы: «Калі Бог за нас, то хто супраць нас?» (Рым. 8, 31). Натхняючыся гэтым абяцаннем, мы жывём і здзяйсняем, змагаемся і перамагаем іменем Гасподнім, бо, як піша святы апостал Пётр, «няма пад небам іншага імя, дадзенага людзям, праз якое належыць нам спасціся» (Дзеян. 4, 12). Не было, няма і не будзе, — сведчыць Царква.

З часу прышэсця на зямлю Госпада і дасёння ўсім веруючым у Яго даравана магчымасць быць дзецьмі Айца Нябеснага, бо, як сцвярджае святы апостал Павел, цяпер мы свае, а не чужыя Богу (Эф. 2, 19). І гэта азначае, што ўсе мы — Яго дзеці, а ў Ім і праз Яго — родныя і блізкія адзін аднаму.

У богаслужэннях і свяшчэннадзействах Царквы, якая з’яўляецца месцам сустрэчы чалавека са сваім Тварцом, нам прыадчыняецца заслона вечнасці і ўжо тут, на зямлі, даецца прадчуванне будучай паўнаты быцця, калі, паводле слова Свяшчэннага Пісання будзе Бог усё ва ўсіх (1 Кар. 15, 28), калі ніхто і нішто не зможа адлучыць нас ад любові Божай (Рым. 8, 39), ад радасці зносін з Ім, калі ўтрэ Бог кожную слязу з вачэй чалавечых, і смерці ўжо не будзе, бо ранейшае мінула (Адкр. 21, 4).

Абвяшчаючы людзям добрую вестку аб прыходзе ў свет Спасіцеля, Царква, як дзеталюбная маці, усіх заклікае ўвераваць у Хрыста і жыць па Яго запавету, каб стаць спадкаемцамі вечнага блажэнства. Сапраўды Гасподзь прыйшоў на зямлю, каб нас узвесці на неба. Ён нязменна прапануе людзям ісці шляхам духоўна-маральнага перамянення, якое дасягаецца выкананнем евангельскіх запаведзяў, добраахвотным супрацоўніцтвам чалавека і Бога, садзеяннем Яго благадаці, якая пасылаецца праз Таінствы Царквы.

І калі ва ўзаемаадносінах з людзьмі, у паўсядзённых справах і клопатах мы навучымся кіравацца Божымі ўстанаўленнямі, то многае пераменіцца не толькі ў нас, але і вакол нас: жыццё набудзе сапраўдны сэнс, напоўніцца сапраўднай радасцю і шчасцем.

Дык будзем жа вартымі хрысціянскага звання і паклікання. Будзем ісці па жыццёвым шляху з цвёрдай верай і непахіснай надзеяй на дапамогу звыш, радуючыся кожнаму новаму дню і новай магчымасці рабіць добрыя справы, любячы бліжніх і дзякуючы заўжды за ўсё Богу (Эф. 5, 20), Яму ж належыць уся слава, гонар і пакланенне на векі вякоў. Амінь. Са святам усіх вас, мае дарагія, з Ражджаством Хрыстовым!

+ КІРЫЛ

ПАТРЫЯРХ МАСКОЎСКІ І ЎСЯЕ РУСІ

Ражджаство Хрыстова

2024 / 2025 г. Масква