Адбыўся I З'езд рэгентаў Брэсцкай епархіі

01 мая 2017

top.jpg

1 мая ў храме свяціцеля Мікалая Цудатворца горада Брэста адбыўся I З'езд рэгентаў Брэсцкай епархіі.

У форуме, які праводзіўся па ініцыятыве і пад старшынствам архіепіскапа Брэсцкага і Кобрынскага Іаана, прыняло ўдзел больш за 200 чалавек — святары, рэгенты, пеўчыя прыходаў і манастыроў. Удзельнікі абмеркавалі пытанні кіравання царкоўным хорам, праблемы арганізацыі працы хораў на малых парафіях, цяжкасці працы з дзіцячым хорам, этапы рэпетыцыйнага працэсу, а таксама абмяняліся вопытам уласнай дзейнасці.

З'езд быў адкрыты прывітальным словам архіепіскапа Іаана, які, у прыватнасці, адзначыў:

— Сёння мы сабраліся тут для таго, каб абмеркаваць наяўныя праблемы і прыняць магчымыя меры для таго, каб царкоўнае спеў цалкам адпавядаў свайму высокаму прызначэнню ў праваслаўным богаслужэнні — падтрыманню малітвеннага духу, навучанню і ўмацаванню ў веры. Царкоўны спеў адрозніваецца ад свецкага богаслужэбнай пранікнёнасцю і не павінен адцягваць людзей, якія моляцца ад духоўнага ўдзелу ў Тайнай Вячэры Гасподняй, узнаўленнем якой з'яўляецца кожная Літургія, але, наадварот, павінен дапамагаць верніку пранікнуцца духам богаслужэння, унутрана падрыхтавацца да прыняцця Святых Хрыстовых Тайн.

Не кожнаму вядома, што практыка правядзення падобных з'ездаў была пачатая на Брэстчыне ў канцы 20-х — пачатку 30-х гадоў XX стагоддзя, калі горад быў часткай Польшчы, а праваслаўныя прыходы ўваходзілі ў склад Палескай епархіі.

Пра гэта стала вядома дзякуючы даследаванням берасцейца, цяпер — дактаранта, выкладчыка Варшаўскага ўніверсітэта Віталя Міхальчука. Звесткі грунтуюцца на крыніцах з Брэсцкага абласнога архіва і асабістага сямейнага архіва Віталя Міхальчука. Некалі яго прадзед, рэгент Сімяонаўскага храма горада Камянца, браў удзел у з'ездах рэгентаў і псаломшчыкаў, у тым ліку ў першым з'ездзе падобнага кшталту, які прайшоў на Брэстчыне яшчэ ў 1927 годзе — роўна 90 гадоў таму.

Як вынікае з прадстаўленых Віталём Міхальчуком матэрыялаў, у той час адным з прыярытэтных напрамкаў новаўтворанай Палескай епархіі была місіянерская дзейнасць, а таксама наладжванне прыходскага жыцця, перапыненага Першай сусветнай вайной і гвалтоўным бежанствам.

Стараннямі старшыні Палескага епархіяльнага місіянерскага камітэта протапрасвітара Сцяфана Жукоўскага і яго намесніка, рэгента Сімяонаўскага кафедральнага сабора Уладзіміра Аляксандравіча Палякова, пад агульным кіраўніцтвам архіепіскапа Палескага і Пінскага Аляксандра (Іназемцава) былі арганізаваны з'езды царкоўных рэгентаў, якія зрабілі магчымым абмен вопытам, дапамогу калегам, ўзаемаўзбагачэнне нотным матэрыялам, захаванне рэгіянальных традыцый царкоўнага спеву і ў цэлым былі важнымі асветніцкімі падзеямі.

Вынікам правядзення з'ездаў стала выданне ў 1929 годзе «Пінскай партытуры» — нотнай ужытнасці царкоўных спеваў, якая змяшчае асноўныя богаслужэбныя спевы. Рэпертуар ужытнасці быў прадстаўлены традыцыйнымі творамі сінадальнага хору, гарманізацыямі знаменнага, грэчаскага, кіеўскага распеваў, якія практыкаваліся ў дарэвалюцыйны час, канцэртнымі варыянтамі твораў для вялікіх хораў, аўтарскімі творамі дарэвалюцыйных царкоўных кампазітараў, а таксама мясцовымі напевамі, якія практыкаваліся на Палессі.

Рэпрынтнае выданне «Пінскай партытуры», ажыццёўленае ў Маскве ў пачатку 90-х гадоў, стала для многіх прыходаў Рускай Праваслаўнай Царквы, якія адраджаліся, першай ужытнасцю, падмогай і падручнікам царкоўнага спеву. Гэты ўнікальны дапаможнік для рэгентаў з'яўляецца царкоўнай жамчужынай Палесся.

У снежні мінулага года ў Маскве адбыўся першы міжнародны з'езд рэгентаў і пеўчых Рускай Праваслаўнай Царквы, ахарактарызаваны ў царкоўных СМІ як «унікальная і беспрэцэдэнтная падзея». На з'ездзе ў Маскве прысутнічалі дэлегаты з Брэсцкай епархіі. Гэта падзея і стала імпульсам да арганізацыі епархіяльнага форуму для ўзаемадзеяння рэгентаў Брэстчыны.

Свае даклады і майстар-класы па практычнай працы з хорам на з'ездзе прадставілі таксама госці: старэйшы выкладчык Мінскага духоўнага вучылішча, рэгент царкоўнага хору сабора апосталаў Пятра і Паўла горада Мінска Людміла Куцелай і выкладчык Варшаўскага універсітэта, рэгент Сафійскага сабора горада Варшавы (Польшча) Лука Гайдучэня.

Вельмі ўразіла прысутных выступленне дзіцяча-юнацкага хору кафедральнага сабора прападобнага Сімяона Стоўпніка горада Брэста, дзейнасць якога прэзентавала на форуме яго кіраўніца Тамара Каўтунова.

Па выніках працы I З'езда рэгентаў Брэсцкай епархіі было прапанавана стварыць камісію па развіццю царкоўных спеваў, праца якой будзе спрыяць далейшаму абмену вопытам, інтэнсіўнаму засваенню і практычнаму выкарыстанню ўсяго багацця богаслужэбнай музыкі, захаванню мясцовых спеўных традыцый, развіццю царкоўна-музычнай адукацыі (у тым ліку дзіцячай), павышэнню ўзроўня царкоўных спеваў у храмах.

Апытанне ўдзельнікаў з'езда выявіла неабходнасць правядзення падобных форумаў не радзей за 1 раз у 5 гадоў.

Брэсцкая епархія / Church.by