Пошук

Свяшчэнны Сінод Рускай Праваслаўнай Царквы ўстанавіў штогадовы дзень памінальных набажэнстваў аб бязвінна багаборцамі забітых або бязвінна зняволеных

24 верасня 2021

23-24 верасня ў Маскве 2021 года остоялось пасяджэнне Свяшчэннага Сінода Рускай Праваслаўнай Царквы, падчас якога быў заслуханы даклад старшыні Царкоўна-грамадскага савета пры Патрыярху Маскоўскім і ўсяе Русі па ўвекавечанні памяці новамучанікаў і вызнаўцаў Царквы Рускай мітрапаліта Круціцкага і Каломенскага Паўла з прапановай устанавіць штогадовы дзень здзяйснення памінальных набажэнстваў аб бязвінна багаборцамі забітых або бязвінна зняволеных (журнал № 70). 

* * *

Свяшчэнны Сабор Расійскай Праваслаўнай Царквы 1917-1918 гг. вызначыў штогод здзяйсняць 25 студзеня або ў наступны за ім нядзельны дзень малітоўнае памінанне «вызнаўцаў і новамучанікаў, памерлых у цяперашнюю лютую часіну ад ганенняў». 25 сакавіка 1991 года гэта памінанне «вызнаўцаў і мучанікаў, якія пацярпелі за веру Хрыстову «было адноўлена Свяшчэнным Сінодам, які вызначыў: «Заўпакойнае памінанне гэтых мучанікаў і вызнаўцаў здзяйсняць 25 студзеня старога стылю — у выпадку супадзення гэтага дня з нядзеляй або ў бліжэйшую нядзелю пасля 25 студзеня». Архіерэйскі сабор 1992 года вызначыў у той жа дзень здзяйсняць святкаванне Сабору навамучанікаў і вызнаўцаў Расійскіх. Архіерэйскі сабор 2013 года ўнёс удакладненне ў дату святкавання, з улікам практыкі Рускай Замежнай Царквы (Пастановы Архіерэйскага Сабору 2013 года, пункт 30). У гэты дзень таксама здзяйсняецца заўпакойнае памінанне «Усіх спачылых, што пацярпелі ў час ганенняў за веру Хрыстову».

У дакуменце Архірэйскага Сабора 2011 года «Аб мерах па захаванні памяці новамучанікаў, вызнаўцаў і ўсіх нявінна ад багаборцаў у гады ганенняў пацярпелых» падкрэсліваецца, што Руская Праваслаўная Царква, шануючы святасць навамучанікаў і вызнаўцаў ХХ стагоддзя і сцвярджаючы іх асаблівы ўклад у сусветнае Праваслаўе, «памятае не толькі праслаўленых ёю святых, але і ўсіх нявінных ахвяр рэпрэсій, заклікаючы грамадства захаваць памяць аб гэтых трагічных старонках гісторыі».

Свяшчэнны Сінод у пасяджэнні ад 13 чэрвеня 2016 года (журнал № 44) усталяваў асаблівыя малітоўныя прашэнні аб бязвінна забітых у гады рэпрэсій.

У шэрагу краін кананічнай адказнасці Рускай Праваслаўнай Царквы штогод адзначаецца Дзень памяці ахвяр палітычных рэпрэсій: у Расіі гэта 30 кастрычніка (усталяваны ў 1991 годзе); на Украіне — трэцюю нядзелю мая (усталяваны ў 2007 годзе); у Казахстане — 31 мая (усталяваны ў 1997 годзе).

* * *

Члены Свяшчэннага Сінода на пасяджэнні 23-24 верасня 2021 года, заслухаўшы даклад старшыні Царкоўна-грамадскага савета пры Патрыярху Маскоўскім і ўсяе Русі па ўвекавечанні памяці навамучанікаў і вызнаўцаў Царквы Рускай мітрапаліта Круціцкага і Каломенскага Паўла, падкрэслілі, што Руская Праваслаўная Царква «памятае не толькі праслаўленых ёю святых, але і ўсіх нявінных ахвяр рэпрэсій, заклікаючы грамадства захаваць памяць аб гэтых трагічных старонках гісторыі» (дакумент Архіерэйскага Сабора 2011 года «Аб мерах па захаванні памяці новамучанікаў, вызнаўцаў і ўсіх нявінна ад багаборцаў у гады ганенняў пацярпелых»).

Свяшчэнны Сінод у дадатак да штогадовага памінання пацярпелых у гады ганенняў за веру Хрыстову благаславіў на тэрыторыі Расіі 30 кастрычніка здзяйсняць памінальныя набажэнствы аб усіх праваслаўных хрысціянах, бязвінна багаборцамі забітых або бязвінна зняволеных.

Сінодам Самакіравальных Цэркваў, экзархатаў, мітрапалічых акруг, а ў епархіях, размешчаных за межамі Расіі непералічаных частак Рускай Праваслаўнай Царквы, — епархіяльным архіерэям разам з епархіяльнымі сходамі, прапанавана вызначыць, зыходзячы з мясцовых патрэбаў і ўмоў, дзень здзяйснення асаблівых памінальных набажэнстваў аб усіх праваслаўных хрысціянах, бязвінна багаборцамі забітых або бязвінна зняволеных.

Свяшчэнны Сінод вызначыў у згаданы дзень наступны парадак здзяйснення набажэнстваў:

а) У Патрыяршым кафедральным саборным храме Хрыста Спасіцеля — Бажэственная літургія і паніхіда архіерэйскім чынам;

б) ва ўсіх епархіях, па магчымасці на месцах пакут бязвінна забітых — памінальныя набажэнствы архіерэйскім чынам;

в) у храме на Бутаўскім палігоне, які з'яўляецца адным з цэнтраў захоўвання памяці як новамучанікаў і вызнаўцаў Царквы Рускай, так і ўсіх, бязвінна багаборцамі забітых або бязвінна зняволеных, — Бажэственная літургія і паніхіда (з захаваннем традыцыі пазабогаслужэбнай практыкі чытання на палігоне імёнаў тут забітых);

г) у духоўных акадэміях і семінарыях пры ўдзеле навучэнцаў — памінальныя набажэнствы;

д) у парафіяльных храмах і манастырах — памінальныя набажэнствы.

Каардынацыя дзейнасці па захаванні царкоўнай памяці пра ўсіх, бязвінна багаборцамі забітых або бязвінна зняволеных, ускладзена на Царкоўна-грамадскі савет пры Патрыярху Маскоўскім і ўсяе Русі па ўвекавечанні памяці новамучанікаў і вызнаўцаў Царквы Рускай.

Патрыярхія.ру/Church.by