У Санкт-Пецярбургу прадстаўлены праекты да 800-годдзя святога Аляксандра Неўскага
24 лютага 202122 лютага 2021 года, напярэдадні Дня абаронцы Айчыны, у новай зале духоўна-асветніцкага цэнтра «Святадухаўскі» ў Санкт-Пецярбургу адбылася прэзентацыя двух праектаў, прысвечаных 800-годдзю з дня нараджэння дабравернага князя Аляксандра Неўскага, — набору медалёў і кнігі аб нябесным заступніку Паўночнай сталіцы Расіі.
Кніга-альбом, якая не мае аналагаў — «Вобраз святога Аляксандра Неўскага ў рускім мастацтве XVI-пачатку XXI стст» — упершыню дэманструе гісторыю развіцця і тыпалагічную разнастайнасць іканаграфіі вялікага князя. Аўтар кнігі — загадчык іканапісна-рэстаўрацыйнай майстэрні Аляксандра-Неўскай лаўры Дзмітрый Міраненка. У кнізе прадстаўлена больш за 100 твораў іканапісу, манументальнага і станковага жывапісу, мазаікі, скульптуры і ювелірнага мастацтва з фондаў 35 збораў Расіі, сярод якіх — Эрмітаж, Рускі музей, Траццякоўская галерэя, Музей Маскоўскага Крамля, Дзяржаўны гістарычны музей імя Аляксандра Пушкіна, Музей гісторыі рэлігіі. Кніга выдадзена пры падтрымцы гарадскога камітэта па друку і ўзаемадзеянню са СМІ.
Другі падарунак да юбілею прадстаўлены Санкт-Пецярбургскім Манетным дваром, дзе былі адліты чатыры юбілейныя медалі, аб'яднаныя ў падарункавы набор. На іх намаляваныя падзеі з жыція святога і памятныя мясціны, з ім звязаныя. Гэта Пераслаўль-Залескі, адзначаны нараджэннем і хрышчэннем князя, Вялікі Ноўгарад, адкуль пачаліся яго ваенныя перамогі, Уладзімір, дзе ён быў пахаваны, і Санкт-Пецярбург як месца захоўвання яго мошчаў з 1724 года. Эскізы медалёў створаны вядучым мастаком дызайнерскага цэнтра «Дзяржзнака» Андрэем Брынзай.
«Віншую вас з надыходзячым Днём Абаронцы Айчыны. Мы вырашылі прымеркаваць да гэтага свята прэзентацыю, паколькі святы Аляксандр Неўскі — нябесны заступнік сухапутных сіл нашага войска — сказаў намеснік Лаўры епіскап Кранштацкі Назарый на сустрэчы з журналістамі. — Цяперашняя прэзентацыя для мяне асабіста таксама свята. Выданне гэтай унікальнай кнігі было адным з пунктаў праграмы святкавання юбілею. Выдавецтва нашага манастыра можа ганарыцца гэтай кнігай. А вось прэзентацыя медалёў не была першапачаткова запланавана, але выкліча, думаю, не меншы рэзананс, чым кніга. Мы аб'ядналі гэтыя дзве падзеі, таму што абодва яны прысвечаны святому. Акрамя таго, Дзмітрый Міраненка паўдзельнічаў і ў стварэнні медалёў як кансультант».
Галоўны мастак дызайнерскага цэнтра «Дзяржзнака» Аляксандр Бакланаў адзначыў, што акрамя медалёў Цэнтрабанк выпусціць да юбілею дзве новыя манеты. «Калі ў канцы мінулага года да нас звярнуліся з просьбай вырабіць медалі, гэта было вельмі прыемна і радасна. Тэрмін нам быў дадзены вельмі невялікі, мы так ніколі не працуем, але, відавочна, была дапамога звыш. Мы зрабілі іх за два месяцы, гэта зусім неверагодна, але ўсё атрымалася. Мы атрымалі вялікую радасць — не толькі мастакі, але і ўвесь калектыў завода. Выраб медаля — вельмі працаёмкі працэс, у ім удзельнічае шмат спецыялістаў. Усе працавалі так дружна, з такой радасцю, таму нядзіўна, што атрымаўся такі вынік», — сказаў ён.
«Праца над медалямі праходзіла лёгка, усё само сабой збіралася, у галаве ўзнікалі думкі, як лепш зрабіць. Мне пашанцавала, што я апынуўся аўтарам гэтага медаля», — дапоўніў мастак Андрэй Брынза.
Дзмітрый Міраненка падкрэсліў, што кніга выйшла ў складаным мінулым годзе, і ў гэтым таксама адчуваецца заступніцтва святога Аляксандра Неўскага. «У аснове гэтай кнігі ляжыць навуковае даследаванне — абароненая мной дысертацыя, — распавёў ён. — Гэта поўны агляд ключавых помнікаў, ад самых ранніх да ствараемых у наш час. Не шукайце там усе помнікі — такой задачы не стаяла. Гэтая кніга можа паслужыць добрым чытаннем, узбагаціць кругагляд і дапаможа ва ўсведамленні не толькі пытанняў, звязаных з іканаграфіяй святога Аляксандра Неўскага, але і пытанняў, звязаных з гісторыяй Расіі. Вобразы князя сталі нейкім летапісам гісторыі Айчыны. Мы бачым, як змянялася жыццё, мяняліся перавагі, змянялася ўспрыманне асобы святога і да гэтага часу мяняецца».
Уладыка Назарый распавёў, што галоўнай ікона свята стане старадаўні абраз князя са Свята-Троіцкага сабора Лаўры. Абраз цікавы яшчэ і тым, што знаходзіўся ў кабінеце свяшчэннамучаніка Серафіма (Чычагова) у бытнасць яго мітрапалітам Ленінградскім. Уладыка задумаў вырабіць тры медалі — якія адносяцца да Пераслаўля, Уладзіміра і Санкт-Пецярбурга. Але спецыялісты манетнага двара пераканалі яго, што неабходны чацвёрты медаль, Наўгародскі, дзе ён выяўлены як князь. Выраблена сто камплектаў, набор медалёў будзе падарункавым, але ў далейшым магчымыя заказы для камерцыйнага выкарыстання.