Пошук

Прафесар Мінскай духоўнай акадэміі сабраў матэрыялы для кнігі аб гісторыі Скобелеўскага ваеннага лагера

21 лютага 2017

Напярэдадні Дня абаронцаў Айчыны ў Дзяржаўным музеі ваеннай гісторыі Беларусі прайшла выстава-прэзентацыя матэрыялаў для новай кнігі, пад вокладкай якой будуць сабраны унікальныя матэрыялы, якія распавядаюць аб незвычайным гістарычным аб'екце, які размясціўся недалёка ад Баранавічаў. Больш за сто гадоў таму тут размяшчаўся так званы Скобелеўскі ваенны лагер.

Незвычайнай тэмай з ваеннай гісторыі краіны зацікавіліся гісторык Уладзімір Ліхадзедаў, прафесар Мінскай духоўнай акадэміі іерэй Гардзей Шчаглоў і аўтар кніг па гісторыі Уладзімір Пефціеў. Вынік іх агульнай даследчай працы і ўвасобіцца ў новае гісторыка-краязнаўчае выданне.

Выступаючы на адкрыцці выставы, намеснік Міністра інфармацыі Аляксандр Карлюкевіч адзначыў, што экспазіцыя стала чарговай яркай старонкай папулярнага праекта «У пошуках страчанага», пачатага больш за 10 гадоў таму ў газеце «СБ — Беларусь сёння». Падрыхтаваныя сотні публікацый, дзесяткі кніг і выстаў.

Скобелеўскі ваенны лагер — вялікі ваенны палігон паміж Баранавічамі і Слонімам, які быў заснаваны ў 1890-х гадах і прызначаўся для летніх заняткаў 30-й пяхотнай дывізіі. Дывізія, у сваю чаргу, уваходзіла ў склад IV армейскага корпуса, якім у 1879 — 1882 гадах камандаваў генерал Міхаіл Дзмітрыевіч Скобелеў, герой руска-турэцкай вайны 1877 — 1878 гадоў, які атрымаў у Балгарыі славу нацыянальнага героя-вызваліцеля. У ваенных колах Скобелева любілі, служыць пад яго начальствам лічылася вялікім гонарам. У Мінску Скобелева абралі ганаровым грамадзянінам горада. Калі ён памёр, Батальённую вуліцу, на якой знаходзіліся штаб IV армейскага корпуса і кватэра генерала, перайменавалі ў Скобелеўскую (цяпер Чырвонаармейская). У гонар генерала атрымаў сваю назву і палігон.

З часам лагер ператварыўся ў сапраўдны ваенны гарадок: з'явіліся склады і каравульныя памяшканні, летнія лагеры для прыбываючых на манеўры палкоў, казармы для палігонных каманд, мудрагелістыя асабнячкі афіцэрскіх сходаў, вялікі дом камандзіра корпуса і іншыя аб'екты. У 1900 годзе ў Скобелеўскім лагеры пабудавалі вялікі драўляны храм у гонар Праабражэння Гасподняга — крыжападобны ў плане, з пяццю купаламі і прыбудаванай званіцай, таксама увянчанай купалам (на фота). У 1913-1914 гадах тут быў узведзены новы храм — драўляны, на каменным падмурку, пад жалезным дахам. Тут маліліся не толькі ваенныя, прыбываючыя на зборы, але і сяляне навакольных вёсак.

З пачаткам Першай сусветнай вайны корпус адправіўся на тэатр ваенных дзеянняў, і лагер апусцеў. Восенню тут з'явіліся немцы, і на акупіраванай тэрыторыі лагер заставаўся да 1918 года. Пасля заканчэння савецка-польскай вайны і заключэння ў 1921 годзе Рыжскага мірнага дагавора аж да 1939 года палігон выкарыстоўваўся для манеўраў польскіх войскаў. У гады Вялікай Айчыннай вайны гітлераўцы прыстасавалі былы Скобелеўскі лагер для ўтрымання ваеннапалонных.

З 1947 года на тэрыторыі былога Скобелеўскага лагера пачалося ўзвядзенне Абуз-Лясноўскага вучэбнага цэнтра Узброеных сіл Савецкай арміі. З 1992 года навучальны цэнтр перайменаваны ў 230-ы агульнавайсковы палігон у складзе Заходняга аператыўнага камандавання Сухапутных войскаў Беларусі. А яго папярэднік, Скобелеўскі ваенны лагер, стаў адной з прыкметных гістарычных старонак фарміравання беларускай арміі.

Sb.by / Church.by