Напярэдадні свята Праабражэння Гасподняга выйшаў новы нумар часопіса «Врата Небесные»

17 жніўня 2018

vyshel-novyy-nomer-zhurnala-vrata-nebesnye.jpg

Шукай — і будзеш мяняцца

Аўтар матэрыялу Алена НАСЛЕДЫШАВА спрабуе вырашыць няпростую праблему: «Ци мяняюцца людзі? У свята Праабражэння прачытала гэтае актуальнае пытанне ў адным матэрыяле. Зачапіла і прымусіла ўспомніць усё прачытанае, перажытае і задумацца: ці сапраўды, а ці можа чалавек рэзка і кардынальна змяніцца? Пагадзіцеся, нам хочацца надзейных, незваротных працэсаў змены, пераўтварэння да лепшага нас саміх і іншых грэшнікаў, што каюцца... Мой адказ будзе парадаксальным: людзі могуць мяняцца, не змяняючыся; вонкава не змяняючыся. Як? Гэта цяжка выказаць, але я паспрабую...»

Чорныя і белыя палосы

Апавяданні Раісы СЕРАБРАКОВАЙ «Прывітанне, раніца» і «Балюча», здавалася б, пра простыя, штодзённыя рэчы. Але трэба прачытаць іх да канца, каб зразумець, пра якія глыбокія, складаныя пытанні жыцця чалавечага гаворыць з намі аўтар.

Мае землякі

Нататка Ларысы КАЛЮЖНАЙ пра візіт у адну непрыкметную, але поўную прыемных сюрпрызаў вёсачку: «У вёсцы пагаворваюць, што хутка закрыюць бібліятэку, школу і, верагодна, таксама... Суседнія вёсачкі ўжо не жыльцы. А ў гэтай — людзі змагаюцца за існаванне, у ёй яшчэ па раніцах гоняць на пашу статак кароў, а на месцы, дзе стаяў раней клуб, будуецца царква...»

Гісторык Сербіі па-за Сербіяй і яго сын

У матэрыяле замежнага члена САНУ, доктара філалагічных навук, прафесара БДУ Івана ЧАРОТЫ чытайце аб адным з заснавальнікаў і першым рэктары Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэта знакамітым гісторыку-славісце Уладзіміры Іванавічы Пічэце (1878-1947) і яго бацьку — протаіерэі Іаане (Іване Хрыстафоравічы) Пічэце, рэктары Віцебскай і Палтаўскай духоўных семінарый.

Усемагутны яд адмаўлення

Архіўны матэрыял 1929 года, аўтар якога Аляксей БАЙОЎ аналізуе ўплыў артыкулаў і выказванняў графа Льва Талстога на дух рускай арміі: «Пропаведзь Талстога і тых, што з ім, якая ідзе насуперак выхаванню афіцэра і салдата, якое з'яўляецца адзіна адпаведным іх высокаму прызначэнню і адказвае уласцівасцям, запытам і гістарычна склаўшайся свядомасці правільна думаючага, разумна разважаючага і нармальна адчуваючага чалавека, які належыць да пэўнай нацыянальнасці, які мае сваю Радзіму і сваю Бацькаўшчыну, — здольная была толькі дзейнічаць разбэшчвальна і разлагальна замяніць свядомасць тых, да каго яна адносілася, сказіць іх пачуцці і ў выніку вельмі шкодна адбіцца на маральным элеменце арміі, падарваць яго і зрабіць армію менш здольнай паспяхова весці вайну».

«Да чаго даводзіць гонар» і «Устань, хто спіць!»

Павучальныя словы ГЕДЭОНА, епіскапа Пскоўскага прысвечаны дзвюм тэмам — расказу пра тое, да чаго можа прывесці чалавека ганарыстасць і неабходнасці духоўнай нядрэмнасці для душы: «Бог... пакорлівым дае благадаць»; а калі адступіць ад чалавека Божая благадаць, то ім авалодвае бацька усякай пыхі — сатана, і страшна падумаць, да якога вар'яцтва, шаленства, нават да беснавання ён можа давесці няшчаснага ганарліўца...»

Найвялікшы грэх

Тэму ганарыстасці і яе выродлівых праяў працягвае выдатны брытанскі пісьменнік, паэт, выкладчык, навуковец і багаслоў Клайв Стэйплз ЛЬЮІС. Кожная кніга гэтага пісьменніка — збор яркіх алегорый і ясна выкладзеных глыбокіх думак: «Мы кажам, што людзі ганарацца багаццем, або розумам, або прыгажосцю. Але гэта не зусім так. Яны ганарацца тым, што яны багацей, разумней або прыгажэй іншых. Калі б усе сталі аднолькава багатымі, ці разумнымі, ці прыгожымі, людзям няма чым было б ганарыцца. Толькі параўнанне ўзбуджае ў нас гонар: свядомасць, што мы вышэй за астатніх, прыносіць нам задавальненне. Там, дзе не з чым супернічаць, гонару няма месца».

Чыніце міласціну на дабро і спасенне

У інтэрв'ю журналіста Таццяны ШЫМКО з настаяцелем храма Сабора святых зямлі Беларускай горада Заслаўя іерэем Аляксандрам Самуйлавым адказы на пытанні: як не памыліцца ў пытанні — калі і якую дапамогу аказаць пакутнаму і праявіць сапраўдную міласэрнасць? Як паступіць, калі ёсць сумненне, што матэрыяльная дапамога будзе выкарыстана на дабро, а не наадварот? Здараецца, што просяць міласціну прама ў храме. Як на гэта рэагаваць? Як правільна паставіцца да вельмі дакучлівай просьбы аб дапамозе?

Героі і негероі

Нявыдуманыя апавяданні Марыі САРАДЖЫШВІЛІ нельга чытаць без слёз... «Перад дарогай туды» — запіскі аб служэнні міласэрных жанчын, якія як казачныя феі імкнуцца выканаць апошнія жаданні і падарыць радасць дзецям, якія паміраюць ад раку. «Вова і Маша з Цноры» — пра тое, што бывае ў жыцці цуд, калі муж і жонка жывуць душа ў душу і паміраюць таксама прыгожа — амаль у адзін дзень.

Проста матушка

Інтэрв'ю журналіста Таццяны САКАЛОВІЧ з Таццянай Георгіеўнай Дзічкоўскай. Яна «з тых матушак, для якіх царкоўнае жыццё з'яўляецца чымсьці спадчынным, прывітым з пялёнак. Таму, напэўна, стаць вернай спадарожніцай і памочніцай святара не лічыла звышскладанай задачай. Хутчэй за ўсё, гэта было станам душы. Больш за трыццаць гадоў таму яна пайшла пад вянец з будучым святаром Георгіем Дзічкоўскім...»

Спас

Аліна АСОКІНА як быццам малюе карціну алеем, а не апавяданне піша пра свята Праабражэння Гасподняга, якое давялося ёй правесці ў вёсцы: «Толькі пачаты дзень усё шырэй і хутчэй расхінаў свае залатыя вароты. Я не магла нагледзецца на велічную прыгажосць абуджэння прыроды, надыхацца «крынічным» паветрам. Брат, у прыбранай адзежцы, весела завіхаўся ля печкі, напяваючы: «Преобразілся есі на горе, Хрісте Боже»…»

Павучанне

У Тамары КАШЭЎНІКАВАЙ апавяданне таксама пра Яблычны Спас, а дакладней — пра святочную службу. І таксама яркая карціна, як і ў Аліны Асокінай, толькі напісаная сваімі, адмысловымі фарбамі: «Пах яблыкаў і ладану напоўніў стары храм, напоўніў кожны выгіб драўляных сцен і, сплятаючыся з цяплом падпаленых свечак, падымаўся ўверх да Госпада Уседзяржыцеля, што строга паглядаў з купала ўніз, куды, на думку Дар'і, і глядзець не варта было...»

У імя свяціцеля Мікалая Цудатворца

«Аздабленне ніжняй часткі сцен храма складаюць 38 абліцавальных пліт чорнага мармуру з імёнамі ўсіх 973 афіцэрскіх чыноў, якія загінулі ў Крымскай кампаніі... Сярод святынь храма больш за сотню часціц мошчаў... Замест звычайных званоў вісяць рынды (карабельныя званы)... Квадры прачаканены свінцом, адлітым з куль, сабраных на месцах бітваў», — Іван ВАЗНЯСЕНСКІ падрабязна апісвае знакаміты храм-помнік, узведзены ў гонар паўшых у час Крымскай вайны воінаў і зроблены архітэктурным сімвалам Севастопаля.

«Мікалай Мірлікійскі...»

Іван ВАЗНЯСЕНСКІ прадстаўляе ўвазе чытача гісторыю стварэння шэдэўра — карціны рускага мастака Ільі Рэпіна «Мікалай Мірлікійскі збаўляе ад смерці трох нявінна асуджаных». Аўтар не толькі апісвае акалічнасці, звязаныя з напісаннем палатна ў 1888 годзе, але і раскрывае цікавыя нюансы і асаблівасці кампазіцыі самога малюнка.

Пруток

У кароткай нататцы Андрэя ПАЛУЯРАВА зноў пра святога Мікалая Цудатворца: «Усё б нічога, і ад берага яны недалёка адплылі, але сябра прадзеда дрэнна трымаўся на вадзе. Да таго ж стаялі халады, і рыбакі надзелі ватовыя фуфайкі. Будзь прадзед мой адзін, то лёгка б выплыў: плыўцом ён славіўся добрым. Але ззаду, прама яму за шыю, учапіўся яго няўдачлівы сябар, і з такім грузам прадзеда ненадоўга хапіла. Сталі яны тануць ужо ўдваіх. Прадзед, шчыра кажучы, не адрозніваўся асаблівай пабожнасцю, але тут узмаліўся: «Мікола-Цудатворац, ратуй!»

Deiverbo.com Church.by