Пошук

Выдавецкі Савет Беларускай Праваслаўнай Царквы падвёў вынікі сваёй працы за 2019 год

10 снежня 2019

5 снежня 2019 года адбылося пасяджэнне агульнага сходу членаў Выдавецкага савета Беларускай Праваслаўнай Царквы (ВС БПЦ) з удзелам епархіяльных прадстаўнікоў, кіраўнікоў і супрацоўнікаў праваслаўных выдавецтваў БПЦ і свецкіх выдавецтваў, якія выпускаюць праваслаўную літаратуру.

Па благаславенню старшыні Выдавецкага савета епіскапа Маладзечанскага і Стаўбцоўскага Паўла пасяджэнне правялі: намеснік старшыні ВС БПЦ іерэй Алег Кунцэвіч, першы прарэктар Інстытута тэалогіі БДУ протаіерэй Сергій Гардун і першы прарэктор Мінскай духоўнай семінарыі іераманах Афанасій (Сокалаў).

Са справаздачай аб рабоце ВС БПЦ у 2019 годзе выступіў іерэй Алег Кунцэвіч. Ён падвёў вынікі дзейнасці Савета па розных напрамках, даў статыстычны аналіз працы калегіі па рэцэнзаванню і экспертнай ацэнцы і Сакратарыята Выдавецкага савета па пытаннях спрошчанага рэцэнзавання. Айцец Алег адзначыў, што ў параўнанні з 2018 годам назіраецца стабілізацыя дзейнасці па выпуску літаратуры праваслаўнымі выдавецтвамі Беларускага Экзархату. Калі ў 2018 было прысвоена 143 грыфы, то ў 2019 на пачатак снежня гэтая лічба складае 126. Па відах выданняў 35% ад усяго аб'ёму прысвоеных грыфаў у 2019 годзе складае дзіцячая літаратура, 27% - богаслужэбная і багаслоўская, 25% - святаайцоўская і гістарычная, 13% - іншая.

Лідзіруючыя пазіцыі ў кнігавыданні БПЦ па ранейшаму займаюць Выдавецтва Беларускага Экзархату і Выдавецтва Лізавецінскага манастыра, назіраецца павелічэнне іх выдавецкага патэнцыялу за кошт абнаўляемага асартыменту друкаваных выданняў, значны працэнт рэпертуару гэтых выдавецтваў складае новая арыгінальная літаратура для дзяцей. Плённа працуюць таксама «Издательство Дмитрия Харченко», ТАА «Медиал», Фонд «Духовное наследие митрополита Сурожского Антония», выдавецтва «Четыре четверти» і іншыя.

Затым выступоўца распавёў аб дзейнасці ВС БПЦ у галіне кнігавыдання і арганізацыі кнігараспаўсюджвання.

У 2019 годзе ВС БПЦ сумесна з ТАА «Медыял» выпушчаны два выданні «Жыццяпіс Высокапраасвяшчэннага Іосіфа (Сямашкі), мітрапаліта Літоўскага і Віленскага» протаіерэя Аляксандра Раманчука, агульны тыраж якіх склаў 31000 асобнікаў. Выйшлі «Запіскі» Васілія (Лужынскага), архіепіскапа Полацкага, з прадмовай В. А. Цяпловай (1000 экз.). Выпушчаны манаграфіі: іераманаха Аўраама (Гулевіча) «Манаскія зарокі ў правілах ордэна базыльянаў XVII-XVIII стст. у святле аскетычнай традыцыі Праваслаўнай Царквы» (наклад 700 экз. ) і Уладзіміра Мікалаевіча Кісялёва «Свяшчэннамучанік Макарый, мітрапаліт Кіеўскі і ўсяе Русі: жыццё і служэнне» (наклад 1000 экз.), а таксама другое выданне «Запісак сельскага свяшчэнніка» протаіерэя Плакіда Янкоўскага (наклад 1000 экз.). У друку знаходзіцца зборнік, у якім публікуюцца матэрыялы: «Аб Грэка-Уніцкай Царкве ў Заходнім краі Расіі» архіепіскапа Антонія (Зубко) з прадмовай протаіерэя Аляксандра Раманчука і «Запіскі» архімандрыта Уладзіміра (Цярлецкага) з прадмовай К. Шаўчэнка, а таксама манаграфія іерэя Вячаслава Шасціткі «Сакрэтныя камітэты ўрада Мікалая I і ўз'яднанне ўніятаў».

У 2019 годзе выдавецкі праект ВС БПЦ — Новы Запавет у перакладзе на сучасную беларускую мову Біблейскай камісіі Беларускай Праваслаўнай Царквы атрымаў прэмію Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь «За духоўнае адраджэнне».

Сёлета чатыры кнігі праваслаўных выдавецтваў Беларускага Экзархату ўдастоены ўзнагарод 58-га Нацыянальнага конкурсу «Мастацтва кнігі» і атрымалі дыпломы Міністэрства інфармацыі:

1. Выданне «Свет Полацкай зямлі: Жыціе прападобнай Еўфрасінні вачыма дзяцей» (Полацк, 2018), падрыхтаванае Спаса-Еўфрасіннеўскім стаўрапігіяльным жаночым манастыром, удастоена дыплома першай ступені ў тэматычнай намінацыі «Духоўнасць». У аснову гэтага выдання ўвайшлі малюнкі і фрагменты твораў выхаванцаў нядзельнай школы, якія шчыра любяць прападобную Еўфрасінню Полацкую — заснавальніцу Спаскага манастыра. У гэтай жа намінацыі дыплома першай ступені былі ўдастоены кнігі выдавецтва Лізавецінскага жаночага манастыра ў горадзе Мінску: «Мы не можам жыць як усе» протаіерэя Андрэя Лемяшонка (Мінск, 2018) і «Бліжнія Богу і людзям» (Мінск, 2018) — гэта зборнік невялікіх апавяданняў з жыцця святых і праведных людзей. Усе гісторыі дакументальныя і ўзяты альбо са сведчанняў саміх герояў, альбо з успамінаў іх сучаснікаў.

2. Кніга «Прыгоды сямейнага ката Гусарыка» (Мінск, 2018) Таццяны Дашкевіч удастоена дыплома першай ступені ў намінацыі «Разам з кнігай мы расцем», выдадзеная Лізавецінскім жаночым манастыром.

Затым іерэй Алег Кунцэвіч распавёў аб дзейнасці гістарычнай камісіі ВС БПЦ, якая шмат у чым звязаная з выдавецкімі праектамі. У 2019 годзе гістарычная камісія працягнула рэалізацыю праграмы па выданню корпуса кніг, прысвечаных праблемам уніі, і распаўсюджванне іх па епархіях БПЦ у адпаведнасці з праграмай святкавання 220-годдзя з дня нараджэння і 150-годдзя з дня блажэннага скону мітрапаліта Літоўскага і Віленскага Іосіфа (Сямашкі) і 180-годдзя Полацкага сабора 1839 года.

Акрамя названых выданняў, прысвечаных тэме ўніі, да друку рыхтуецца яшчэ 2 кнігі: зборнік «Полацкая епархія (1833-1917 гг.): дакументы. укладальнікі: В. А. Цяплова, А. М. Алякаеў» і зборнік артыкулаў «Полацкі сабор 1839 г.: перадумовы, здзяйсненне, наступствы».

Неабходна адзначыць, са слоў дакладчыка, што за перыяд з 2014 па 2019 год Гістарычнай камісіяй падрыхтавана і ВС БПЦ выдадзена 17 найменняў кніг, прысвечаных уніяцкай тэматыцы, што з'яўляецца значным укладам Беларускай Праваслаўнай Царквы ў раскрыццё гістарычнай праўды падзей прыняцця уніі і неадназначна ацэньваемых гісторыкамі перыядаў існавання Каталіцкай царквы ўсходняга абраду на тэрыторыі Беларусі першай трэці XIX стагоддзя.

Паколькі выдавецкая праграма, якая ажыццяўляецца Гістарычнай камісіяй, прадэманстравала сваю навуковую і грамадскую значнасць, было прапанавана працягнуць яе і ў 2020 годзе і, улічваючы святкаванне 400-годдзя з часу аднаўлення праваслаўнай іерархіі ў Рэчы Паспалітай і смерці прападобнага Лявонція (Карповіча), архімандрыта Віленскага, выдаць наступныя кнігі:

«Нарысы з гісторыі царкоўнай уніі на беларускіх землях. Да 400-годдзя аднаўлення праваслаўнай іерархіі ў 1620-м годзе» (аўтар — іерэй Аляксій Хацееў); «Прападобны Лявонцій, архімандрыт Віленскі: жыццё і творчая спадчына. Да 400-годдзя з дня блажэннага скону» (аўтар — Ляўшун Л. В.), а таксама перавыдаць кнігу А. П. Дзем'яновіча «Езуіты ў Заходняй Расіі ў 1569-1772 гг.» (Санкт-Пецярбург: друкарня В. І. Галавіна, 1872). Гэта выданне ўяўляе сабой каштоўнае і вытрыманае ў строга навуковым стылі праваслаўнае даследаванне, якое даўно стала бібліяграфічнай рэдкасцю.

Нямала ІС БПЦ робіць і ў напрамку папулярызацыі праваслаўнай літаратуры ў грамадстве.

У кастрычніку 2019 года ВС БПЦ сумесна з ВС РПЦ арганізавалі і правялі выставу-форум «Радасць Слова». Гэта асветніцкі праект, які па благаславенню Свяцейшага Патрыярха Маскоўскага і ўсяе Русі Кірыла ВС РПЦ рэалізуецца больш за восем гадоў у розных краінах.

16 кастрычніка ў культурна-дзелавым цэнтры «Дом Масквы» ў горадзе Мінску адбылося ўрачыстае адкрыццё праваслаўнай кніжнай выставы-форуму «Радасць Слова». Цырымонію адкрыцця выставы ўзначалілі: мітрапаліт Мінскі і Заслаўскі Павел, Патрыяршы Экзарх усяе Беларусі; мітрапаліт Калужскі і Бораўскі Клімент, старшыня Выдавецкага савета Рускай Праваслаўнай Царквы, і епіскап Маладзечанскі і Стаўбцоўскі Павел, старшыня Выдавецкага савета Беларускай Праваслаўнай Царквы. Выставу-форум «Радасць Слова» ў першы дзень яе працы наведалі кіраўнікі шэрагу дыпламатычных місій, акрэдытаваных у Беларусі, а таксама мітрапаліт Вострскі Цімафей, Экзарх Іерусалімскага Патрыярхату на востраве Кіпр.

17 кастрычніка ў рамках праваслаўнага кніжнага форуму «Радасць Слова» ў Нацыянальнай бібліятэцы Беларусі па ініцыятыве ВС РПЦ адбыўся семінар «Узаемадзеянне царкоўнай і дзяржаўнай бібліятэчных сістэм». Узначаліў семінар епіскап Барысаўскі і Мар'інагорскі Веніямін. Каардынатарамі яго сталі: іераманах Макарый (Камагораў), памочнік старшыні Выдавецкага савета РПЦ, і А. А. Рынкевіч, намеснік старшыні Каардынацыйнага савета па бібліятэчнай дзейнасці пры Сінадальным аддзеле рэлігійнай адукацыі і катэхізацыі БПЦ.

16-17 кастрычніка ў рамках Культурна-дзелавой праграмы выставы-форуму «Радасць Слова» ў Мінску прайшлі сустрэчы чытачоў з лаўрэатамі Патрыяршай літаратурнай прэміі пісьменнікам Віктарам Нікалаевым і протаіерэем Алегам Сцяняевым. 16 кастрычніка Віктар Нікалаеў і протаіерэй Алег Сцяняеў сустрэліся са студэнтамі і выкладчыкамі Мінскай духоўнай акадэміі, а 17 кастрычніка Віктар Нікалаеў правёў сустрэчу са студэнтамі Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэта культуры і мастацтваў.

Папулярызацыя літаратуры беларускіх праваслаўных выдавецтваў застаецца адным з прыярытэтных напрамкаў дзейнасці ВС БПЦ. З гэтай мэтай ВС БПЦ арганізуе кніжныя выставы ў рамках мерапрыемстваў, якія праводзяцца сумесна БПЦ з рознымі дзяржаўнымі ўстановамі і арганізацыямі.

8 лютага ў Белай зале храма ў гонар Усіх святых у горадзе Мінску ў рамках 26-й Мінскай міжнароднай кніжнай выставы-кірмашу адбыўся круглы стол на тэму «Роля кнігі ў фарміраванні культуралагічнага, духоўна-маральнага развіцця грамадства». Для ўдзельнікаў круглага стала была арганізавана выстава духоўна-асветніцкай літаратуры. ІС БПЦ прадставіў на выставе кнігі, выпушчаныя праваслаўнымі выдавецтвамі Беларускага Экзархату ў 2017-2018 гадах.

 

14 мая для двух форумаў ВС БПЦ былі арганізаваны выставы кніг з архіва ВС БПЦ, прысвечаных духоўна-маральнаму і сямейнаму выхаванню падрастаючага пакалення.

 

Першая экспазіцыя была праведзена ў Мінскай духоўнай акадэміі для ўдзельнікаў пасяджэння Каардынацыйнага савета па распрацоўцы і рэалізацыі сумесных праграм супрацоўніцтва паміж органамі дзяржаўнага кіравання і Беларускай Праваслаўнай Царквой на тэму «Аб ходзе выканання праграмы супрацоўніцтва паміж Міністэрствам адукацыі Рэспублікі Беларусь і Беларускай Праваслаўнай Царквой на 2015-2020 гады». У працы Каардынацыйнага савета прынялі ўдзел: мітрапаліт Мінскі і Заслаўскі Павел, Патрыяршы Экзарх усяе Беларусі; І. У. Карпенка, Міністр адукацыі Рэспублікі Беларусь; епіскап Барысаўскі і Мар'інагорскі Веніямін, кіраўнікі і прадстаўнікі шэрагу дзяржаўных устаноў адукацыі з розных рэгіёнаў Рэспублікі Беларусь, а таксама святары, якія нясуць послух у сферы духоўнай адукацыі, выхавання і асветы.

 

Другая экспазіцыя была арганізавана для ўдзельнікаў круглага стала на тэму «Мэтавая аўдыторыя — сям'я», прысвечанага Дню сям'і, які адзначаецца ў Рэспубліцы Беларусь 15 мая, і які праходзіў у Палацы культуры горада Маладзечна. У пасяджэнні круглага стала прынялі ўдзел епіскап Маладзечанскі і Стаўбцоўскі Павел, старшыня ВС БПЦ, дырэктар Палаца культуры горада С. Г. Сарока, кіруючыя работнікі Мінскага аблвыканкама, спецыялісты сацыяльнай сферы, прадстаўнікі грамадскіх арганізацый і рэлігійных канфесій, члены Мінскай абласной арганізацыі ГА «Беларускі саюз жанчын». Выстава была прадстаўлена ў пяці раздзелах: метадычная літаратура, сямейнае выхаванне, прафілактыка шкодных звычак і суіцыдальных паводзін, духоўна-маральнае выхаванне і патрыятычнае выхаванне.

 

Штогод ВС БПЦ арганізуе святкаванне Дня праваслаўнай кнігі.

 

У 2019 годзе Дзень праваслаўнай кнігі праведзены ва ўсіх епархіях БПЦ. Аператыўная інфармацыя аб мерапрыемствах размяшчалася на інтэрактыўнай карце епархій сайта Выдавецкага савета Рускай Праваслаўнай Царквы і на сайтах адпаведных епархій.

 

Усяго епархіямі Беларускага Экзархату на перыяд люты — красавік 2019 года было запланавана 708 мерапрыемстваў, праведзена — 715. У іх узялі ўдзел 52073 чалавек, што на 15% больш у параўнанні з 2018 годам.

 

Мерапрыемствы ў асноўным праводзіліся на базе публічных (абласных, цэнтральных, раённых), дзіцячых і школьных бібліятэк, палацаў культуры, устаноў сярэдняй і вышэйшай адукацыі, нядзельных школ, храмаў. Асноўны састаў удзельнікаў мерапрыемстваў — дашкольнікі, школьнікі, настаўнікі, студэнты і педагогі каледжаў і ВНУ, падлеткі, навучэнцы нядзельных школ, пенсіянеры, прыхаджане храмаў, а таксама вайскоўцы і святары.

 

Асноўнымі формамі правядзення мерапрыемстваў сталі гутаркі, прэзентацыі, кніжныя выставы, літаратурна-музычныя кампазіцыі, праваслаўныя краязнаўчыя ўрокі, дабрачынныя акцыі, гадзіны і ўрокі духоўнасці, сустрэчы з карыснай кнігай, духоўна-асветныя канцэрты, конкурсы чытальнікаў, тэматычныя ўрокі, вусныя часопісы, дыспуты, семінары, конкурсы твораў і малюнкаў, квэсты і многія іншыя.

 

Урачыстае мерапрыемства, прымеркаванае да Дня праваслаўнай кнігі, адбылося 7 сакавіка ў Нацыянальнай бібліятэцы Беларусі. Яго арганізатарамі выступілі: ВС БПЦ, Міністэрства культуры Рэспублікі Беларусь, Міністэрства адукацыі Рэспублікі Беларусь, Нацыянальная бібліятэка Беларусі, Лізавецінскі жаночы манастыр у горадзе Мінску. Узначаліў мерапрыемства мітрапаліт Мінскі і Заслаўскі Павел, Патрыяршы Экзарх усяе Беларусі.

 

Затым святар Алег Кунцэвіч распавёў аб працы па інфармацыйнаму забеспячэнню і публікацыях вынікаў дзейнасці ВС БПЦ на афіцыйным сайце Савета і ў іншых СМІ.

 

У канцы пасяджэння протаіерэй Сергій Гардун падвёў вынікі працы і пажадаў усім дапамогі Божай у справе служэння на ніве духоўнай асветы.

Выдавецкі савет БПЦ / Church.by